1. Vì sao thời tiết thay đổi dễ khiến cơ thể “xuống sức”?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thời tiết thay đổi đột ngột làm ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, hô hấp và tuần hoàn của con người. Khi nhiệt độ, độ ẩm và áp suất không khí biến động, cơ thể phải liên tục điều chỉnh để thích nghi, khiến hệ miễn dịch tạm thời suy yếu.
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mệt mỏi và bệnh tật trong giai đoạn này gồm:
Chênh lệch nhiệt độ ngày đêm lớn: gây mất cân bằng điều hòa thân nhiệt.
Không khí lạnh và khô: khiến niêm mạc mũi họng dễ bị kích ứng, giảm khả năng cản bụi và vi khuẩn.
Ô nhiễm môi trường, khói bụi: làm tăng nguy cơ viêm hô hấp, ho có đờm, viêm phế quản.
Chế độ sinh hoạt không ổn định: ngủ muộn, ăn uống thất thường khiến sức đề kháng giảm.
2. Những bệnh thường gặp trong mùa giao mùa
Các thống kê y tế tại Việt Nam cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh đường hô hấp và cảm cúm tăng hơn 25% trong thời điểm giao mùa. Một số bệnh thường gặp gồm:
Cảm lạnh, cảm cúm: do virus xâm nhập khi hệ miễn dịch yếu.
Viêm họng, ho có đờm, viêm phế quản: do niêm mạc bị khô và dễ tổn thương.
Dị ứng, viêm mũi xoang: do thay đổi thời tiết và khói bụi.
Đau khớp, nhức mỏi: do thay đổi áp suất và nhiệt độ đột ngột.
Bệnh về tim mạch, huyết áp: người cao tuổi hoặc có bệnh nền dễ bị rối loạn huyết áp, nhịp tim khi thời tiết biến động.
3. Cách giữ sức khỏe trong mùa thay đổi thời tiết
3.1. Giữ ấm cơ thể đúng cách
Luôn mang theo áo khoác nhẹ, khăn hoặc khẩu trang khi ra ngoài.
Giữ ấm vùng cổ, ngực và bàn chân khi nhiệt độ giảm.
Tránh ra gió hoặc tắm ngay sau khi ra mồ hôi.
3.2. Duy trì chế độ dinh dưỡng cân bằng
Tăng cường vitamin C và kẽm từ trái cây tươi (cam, bưởi, ổi, dâu tây, hải sản, ngũ cốc).
Bổ sung thực phẩm giàu protein và omega-3 giúp tăng sức đề kháng (cá hồi, trứng, đậu nành).
Uống đủ nước (1,5–2 lít/ngày) để duy trì độ ẩm cho da và niêm mạc.
Hạn chế thức ăn nhanh, rượu bia, chất kích thích vì làm suy giảm khả năng miễn dịch.
3.3. Ngủ đủ giấc và giữ tinh thần thoải mái
Giấc ngủ chất lượng giúp cơ thể phục hồi và sản sinh tế bào miễn dịch T.
Theo CDC, người trưởng thành cần ngủ tối thiểu 7 tiếng mỗi đêm để duy trì sức khỏe tối ưu.
Ngoài ra, thiền, hít thở sâu hoặc vận động nhẹ giúp giảm hormone stress – một trong những yếu tố gây suy giảm miễn dịch.
3.4. Luyện tập đều đặn
Tập thể dục nhẹ 30 phút mỗi ngày như đi bộ, yoga, đạp xe giúp tăng lưu thông máu và kích thích sản xuất kháng thể.
Tuy nhiên, nên tránh tập ngoài trời khi thời tiết lạnh hoặc gió mạnh.
3.5. Chủ động bảo vệ hệ hô hấp
Súc miệng và rửa mũi bằng nước muối sinh lý hàng ngày.
Giữ không gian sống sạch, thoáng, tránh ẩm mốc.
Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài, đặc biệt là khu vực ô nhiễm, nhiều bụi mịn.
4. Tăng cường đề kháng tự nhiên từ thảo dược
Nhiều nghiên cứu của Viện Dinh dưỡng và Y học cổ truyền Hàn Quốc chỉ ra rằng nhân sâm và hồng sâm có khả năng điều hòa hệ miễn dịch, giảm stress oxy hóa và tăng sức bền cơ thể.
Các hợp chất Ginsenosides trong hồng sâm giúp kích hoạt tế bào NK và đại thực bào – “lá chắn” quan trọng chống lại vi khuẩn, virus.
Ngoài ra, vitamin C, kẽm, selenium, curcumin, ginkgo biloba cũng là các dưỡng chất được chứng minh có hiệu quả trong việc bảo vệ tế bào, cải thiện tuần hoàn và tăng đề kháng.
5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu xuất hiện các dấu hiệu sau, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám:
Ho kéo dài trên 7 ngày hoặc có đờm xanh vàng.
Sốt cao trên 38.5°C, đau đầu, mệt mỏi kéo dài.
Đau ngực, khó thở hoặc chóng mặt thường xuyên.
Người già, trẻ nhỏ hoặc người có bệnh mạn tính cần kiểm tra định kỳ trong mùa giao mùa.
Kết luận
Giữ sức khỏe trong mùa thay đổi thời tiết không chỉ là việc phòng tránh cảm cúm mà còn là bảo vệ toàn bộ hệ miễn dịch và khả năng thích nghi của cơ thể.
Bằng việc kết hợp chế độ dinh dưỡng lành mạnh, sinh hoạt khoa học và bổ sung dưỡng chất hợp lý, bạn có thể giúp cơ thể luôn khỏe mạnh, dẻo dai dù thời tiết có thay đổi thất thường.
